Kırgız Türkleri Geleneklerini Yenifakılı’da Yaşatıyor

Haber: Seyfi ÇELİKKAYA

(YOZGAT) – Yozgat‘ın Yenifakılı ilçesinde yaşayan Kırgız Türkleri, geleneklerini canlı tutuyor. Savaş taktiği olarak kullanılan küçükbaş hayvanların art bacaklarında bulunan dört yüzlü kemiklerin kullanıldığı ‘aşık oyunu’ oynayıp, cet binerek günün geriliminden uzaklaşmaya çalışan Kırgız Türkleri, bayram sonrasında düzenleyecekleri şenliklere hazırlanıyor.

Afganistan’ın Pamir yaylasından savaş nedeniyle 1982 yılında Türkiye’ye gelen ve yaklaşık 12 yıldır Yozgat‘ın Yenifakılı ilçesinde ömürlerini sürdüren Kırgız Türkleri, atalarından kalan gelenek ve görenekleri yaşatmaya devam ediyor. Günlük ömürlerinin vazgeçilmezleri ortasında yer alan cet binme ve aşık atma oyununu günlük olarak gerçekleştiren Kırgız Türkleri, günün gerilimini, yorgunluğunu bu biçimde atarak, meskenlerine rahat ve huzurlu gittiklerini söylüyor.

Kırgız Türkleri ortasında ilgi gören aşık atma oyunu, küçükbaş hayvanların diz kısmında bulunan dört yüze sahip aşık denilen kemikle oynanıyor. Büyükbaş hayvanların tıpkı özelliğe sahip ‘enek’ ismi verilen aşık kemikleri de, küçük aşıkları vurmaya yönelik atışlarda kullanılıyor. Yenifakılı ilçesinde kurdukları oyun alanında aşık atan ve 12 yaşından itibaren aşık attığını bildiren 80 yaşındaki Köçün Tarhan, “Çocukluğumdan, 12 yaşımdan beri oynuyorum. Hiç bırakmadık oyunumuzu, her yerde bu oyunumuz var. Şampiyonluklarım vardı, madalya var meskende. Ankara’da şampiyon olduk, İstanbul’da şampiyon olduk. 5 kişi-5 kişi 10 kişi oynanır çoğunluk olursa, az olursa 3 kişi-3 kişi 6 kişi de oynar. Aşık kemiklerini hangisi birçoklarını alırsa o yenmiş olur. Ortadaki yayda bulunan kemik aşıkları çizgiden dışarıya çıkartmaya çalışarak, oyun oynanıyor. Kim çıkaramadı bir kere, kim çıkardı iki sefer vurur” dedi.

“Aşık oyunu, Orta Asya’dan gelen bir oyun”

Yenifakılı Kırgız Kültür Yardımlaşma Derneği Başkanı Gencekul Timur, aşık atma oyununun tarihi geçmişe sahip olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Yozgat Yenifakılı’da ikamet eden Kırgız Türklerindeniz. Burada 40 aile yaşamaktayız ve 230 nüfusumuz bulunmaktadır. Bizim kendi kültürel faaliyetlerimizi devam ettiriyoruz ve kendi kültürlerimizi çocuklarımıza da yaşatmak için uğraşıyoruz. Burada aşık oyunu oynuyoruz çoklukla. Aşık oyunu, Orta Asya’dan gelen bir oyun. Bunun 9 çeşit oynama hali var, burada bir çeşidini oynuyorlar. ‘Benimle aşık atamazsın’ atasözü buradan geliyor. Evvelce savaş taktiği olarak kullanıyorlarmış ancak silah icat olduktan sonra oyun biçimine döndürmüş. Birebir futbol grubu üzere iki grup oluşturuluyor ve dairenin içindeki aşıkların hepsini toplayan bir sıfır öne geçmiş oluyor. Bu halde kültürel oyunumuzu devam ettiriyoruz. Allah nasip ederse ayın 14’ünde de bizim kültürel şölenimiz var. Yozgat Yenifakılı’da kendi obamızı kuruyoruz, şu an 13 otağı çalışması devam ediyor.”

About The Author

admin

See author's posts